ในกังหันไอน้ำ ไอน้ำถูกปล่อยออกมาด้วยความเร็วสูง

ในกังหันไอน้ำ ไอน้ำถูกปล่อยออกมาด้วยความเร็วสูงผ่านหัวฉีด จากนั้นจึงไหลผ่านชุดของใบมีดเคลื่อนที่และเคลื่อนที่ ทำให้โรเตอร์เคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูง กังหันไอน้ำมีขนาดกะทัดรัดกว่าและมักจะอนุญาตให้มีอุณหภูมิสูงขึ้นและมีอัตราการขยายตัวมากกว่าเครื่องยนต์ไอน้ำแบบลูกสูบ กังหันเป็นวิธีการสากลที่ใช้ในการผลิตพลังงานไฟฟ้าจำนวนมากด้วยไอน้ำเครื่องยนต์ไอน้ำรุ่นแรกสุดคือความแปลกใหม่ทางวิทยาศาสตร์ของฮีโร่แห่งอเล็กซานเดรียในซีอีศตวรรษที่ 1 เช่น aeolipile แต่จนถึงศตวรรษที่ 17 มีการพยายามควบคุมไอน้ำเพื่อวัตถุประสงค์ในทางปฏิบัติ ในปี ค.ศ. 1698 Thomas Savery ได้จดสิทธิบัตรปั๊มที่มีวาล์วควบคุมด้วยมือเพื่อสูบน้ำออกจากเหมืองโดยการดูดที่เกิดจากการควบแน่นของไอน้ำ ในราวปี ค.ศ. 1712 โทมัส นิวโคเมน เครื่องไอน้ำ ชาวอังกฤษอีกคนหนึ่งได้พัฒนาเครื่องจักรไอน้ำที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นโดยมีลูกสูบแยกไอน้ำควบแน่นออกจากน้ำ ในปี พ.ศ. 2308 James Watt ได้ปรับปรุงเครื่องยนต์ Newcomen อย่างมากโดยเพิ่มคอนเดนเซอร์แยกต่างหากเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เครื่องยนต์ร้อนและเย็นลงในแต่ละจังหวะ จากนั้นวัตต์ได้พัฒนาเครื่องยนต์ใหม่ที่หมุนเพลาแทนที่จะให้ปั๊มเคลื่อนที่ขึ้นและลงอย่างง่ายๆ และเขาได้เพิ่มการปรับปรุงอื่นๆ อีกมากมายเพื่อผลิตโรงไฟฟ้าที่ใช้งานได้จริง